Hoe begeleid ik mijn kind met social media?

Veel ouders ervaren het begeleiden van hun kind bij het gebruik van social media als een continue zoektocht. Herkenbaar? Dat is niet gek. De online wereld verandert zo snel dat je als ouder het gevoel kan hebben dat je voortdurend achter de feiten aanloopt. En eigenlijk is dat ook zo. Wij zijn opgegroeid in een tijd waarin de eerste mobiele telefoon werd geïntroduceerd. Vertel je dit aan je kinderen, dan vragen zij zich waarschijnlijk af hoe jij jouw dagen vroeger bent doorgekomen.

Leer over social media van je kind

Kinderen weten niet anders dan dat er altijd en overal internet is. Zij staan continu in contact met anderen en worden 24/7 van nieuwe informatie voorzien. Zij zijn daarom automatisch als eerste op de hoogte van de nieuwste apps, spelletjes en online trends. In het overgrote deel van de gezinnen (uitzonderingen daargelaten) is het daarom ook zo dat jouw kind verder is dan jou als het gaat om online kennis en ervaring. Is dat erg? Nee. Dat zet juist aan tot wederzijds leren!

Jullie hebben elkaar nodig

Jij hebt jouw kind nodig voor de online trends op het gebied van social media en zij hebben jou hard nodig om media positief in te leren zetten, gevaren te herkennen en lange termijn gevolgen te overzien. Daarnaast weten we uit onderzoek dat kinderen onvoldoende in staat zijn om de gevolgen van hun gedrag goed te overzien. Daarom is jouw ervaring en hulp als ouder zo ontzettend belangrijk. Andersom kun jij enorm veel van jouw kind leren wanneer je je verdiept in zijn/haar online wereld.

Hoe pak ik dit aan?

1. Toon oprechte interesse in sociale media en ga met je kind in gesprek.

Dit zijn in mijn ogen de meest belangrijke twee adviezen: toon oprechte interesse en ga het gesprek aan met je kind. Oprechte interesse betekent overigens niet dat jij als ouder media zelf heel leuk moet vinden. Regelmatig geven ouders tijdens mijn lezingen aan dat zij er zelf weinig mee hebben, maar hoe toon je dan interesse in wat je kind doet? Ik vergelijk het altijd met het beoefenen van een sport. Stel jouw kind zit op voetbal, maar jij hebt helemaal niets met voetbal, dan vraag je (waarschijnlijk) wel hoe de training is gegaan. Dat geldt ook voor het gebruik van social media door jouw kind. Een handig manier is het stellen van open vragen. Je laat daarmee aan jouw kind zien: dat wat jij doet vind ik de moeite waard en is interessant voor mij. Onderaan dit blog vind je een poster met voorbeeldvragen die je hiervoor kunt gebruiken.

2. Door samen beeldscherm activiteiten te doen.

Kinderen vinden het geweldig als jij samen met hem een game speelt, of ook die leuke app downloadt. Door samen te doen, creëer je een gedeelde interesse. Vergelijk het met een gesprek wat je op vakantie voert met een onbekende: zij blijkt bij jou in de buurt te wonen en werkt net als jij in het onderwijs. Je voelt sneller een klik en behoefte om het gesprek voort te zetten. Dat geldt ook voor jouw kind; je zult zien dat je binnen no-time wordt bijgepraat als jij met hem achter de playstation kruipt. Kinderen vinden het geweldig als jij dit doet, dé manier om echt in contact te komen over dat wat jouw kind zo leuk vindt!

3. Afspraken over mediagebruik

Uit onderzoek blijkt dat meer moeders dan vaders afspraken maken over wat ‘wel’ en ‘niet’ mag en praten over ‘goed’ en ‘fout’ social media (gedrag) met hun kind. Het maakt niet uit wie het doet, zolang jullie maar samen helder hebben wat de afspraken zijn en elkaar daarin steunen. Ik adviseer liever een paar algemene afspraken dan veel gedetailleerde afspraken. Dat is makkelijker om na te leven en voor jouw kind duidelijker. Voorbeeldafspraken die je kunt maken met jouw kind over media- en schermgebruik:

• • • De keuze van programma’s en games (Tip: check kijkwijzer voor films en Pegi voor games);
    • De totale beeldschermtijd per dag gericht op ontspanning;
    • Stellen van voorwaarden zoals: eerst het huiswerk afronden en daarna online ontspanning, telefoon blijf ’s nachts beneden, een uur voor het slapen geen schermactiviteiten
    • Afspraken over online gedrag: wat deel je wel en wat niet, maken en verspreiden van foto’s, online omgangsvormen

En wat nog meer?

• Beeldschermvrije ‘chill’plekken
  Een handige afspraak die je met oudere kinderen kunt maken is het creëren van beeldscherm vrije plekken: bijvoorbeeld de eettafel en de bank. Op deze plekken gebruiken jullie geen beeldschermen, hier kom je tot rust of klets je gezellig met elkaar. Het leuke aan deze afspraak is dat er genoeg andere plekken in huis overblijven waar jouw kind wél de mogelijkheid heeft om online te gaan. Daarnaast oefenen kinderen met het beheersen van hun impulsen (en jij misschien ook;)…).
• Practice what you preach
  Een hele logische maar niet altijd makkelijke is om jouw eigen mediagedrag te bekijken. Dat betekent niet dat je nooit in bijzijn van jouw kind op jouw telefoon mag kijken; maar laat zien dat het ook fijn is om op een moment van rust een tijdschrift te lezen of gewoon even niets te doen.

• Nikken, P. & Jansz, J. (2006). Parental mediation of children’s videogame playing: A comparison of the reports by parents and children. Learning, Media and Technology, 31, 181-202
• Nikken, P. (2009). Ouders over internet en hun kind. Den Haag: Stichting Mijn Kind Online/Motivaction
• Valkenburg, P. (2014). Schermgaande Jeugd