5 oefeningen waarmee je je kind meer zelfvertrouwen geeft

Zelfvertrouwen; het ene kind lijkt het cadeau te krijgen bij zijn geboorte, bij de ander moet het groeien. Ook kan het zijn dat je kind te maken krijgt met uitdagende situaties waardoor hij op dit gebied extra uitgedaagd wordt. Merk je dat een gebrek aan zelfvertrouwen jouw kind belemmert? Dan zijn er een aantal simpele zelfvertrouwen oefeningen die je als ouder kan inzetten om jouw kind hierbij te begeleiden, op een liefdevolle en geruststellende manier.

Wat verstaan we onder zelfvertrouwen?

Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat je kind in zichzelf heeft en in dat wat hij of zij kan. Zelfvertrouwen is belangrijk voor de ontwikkeling van je kind want het draagt bij aan een realistisch en positief zelfbeeld. Je kind kan veel profijt hebben van een gezonde dosis zelfvertrouwen:

• Het zorgt ervoor dat je kind nieuwe dingen durft uit te proberen (zelfstandig of in de nabijheid van de opvoeder)
• Het zorgt ervoor dat je kind fouten durft te maken, zonder daarbij zijn gevoel van eigenwaarde te verliezen
• Het draagt bij aan het makkelijk(er) contact leggen met anderen en aan vriendjes maken
• Het zorgt ervoor dat je kind zich prettig voelt, in zichzelf gelooft en voor zichzelf op durft te komen

Een belangrijke sidenote hierbij is dat het heel normaal is als je kind in sommige fases minder vertrouwen in zichzelf heeft of wat meer onzekerheid laat zien. Denk hierbij bijvoorbeeld aan starten op een nieuwe school. Het kan per situatie en per kind verschillen hoe hierop wordt gereageerd. Er is geen ‘gouden graal’ en het is dan ook fijn om je te beseffen dat je kind nog volop in ontwikkeling is, er zullen nog tal van oefensituaties op zijn of haar pad komen.

Want iets spannend vinden of meer een ‘kat-uit-de-boom-kijk’ type zijn, is helemaal ok. Ik ben van mening dat we introverte karaktereigenschappen al snel linken aan een verminderd zelfvertrouwen en dat we dergelijke eigenschappen lager waarderen in onze maatschappij dan extraverte eigenschappen. Maar als ouders mogen we (onze) kinderen meegeven dat even afwachten en de situatie eerst rustig bekijken ook krachtig kan zijn.

De belangrijkste graadmeter die ik ouders in ieder geval meegeef is: heeft je kind er last van dat hij weinig zelfvertrouwen heeft? Óf voelt het voor jou als ouder onprettig wanneer jouw kind zich moeilijk staande houdt in bepaalde situaties. Wanneer dat laatste het geval is kan het fijn zijn om hier wat meer aandacht aan te schenken. 

Het is namelijk een hele natuurlijke reactie dat je jouw kind wilt beschermen wanneer hij voor jouw gevoel niet zijn mannetje staat in de speeltuin. Elke ouder gunt zijn kind immers een gezonde dosis zelfvertrouwen. Maar wat nou als je kind onzeker is of erg verlegen? Je herkent dan waarschijnlijk één of meerdere van deze punten in het gedrag van jouw kind:

• Je kind vindt onbekende situaties spannend en gaat ze liever uit de weg
• Je kind vindt het erg om fouten te maken en ziet dit als falen
• Je kind reageert gesloten als hij nieuwe mensen ontmoet en vindt het lastig om met andere kinderen af te spreken
• Je kind vindt het moeilijk om voor zichzelf op te komen en doet hierdoor soms dingen die hij eigenlijk niet wil of vindt het moeilijk om zijn grens aan te geven tijdens sociale situaties (bijvoorbeeld als hij wordt geslagen of geplaagd)

Als je kind erg onzeker is kan het zichzelf behoorlijk in de weg zitten. Daarnaast kun je je als ouder ook zorgen maken en wil je niets liever dan jouw kind helpen, maar wat ‘werkt’ op dat gebied? Daarom deel ik hieronder een aantal zelfvertrouwen oefeningen waarmee je je kind kunt stimuleren.

5 oefeningen om je kind meer zelfvertrouwen te geven 

Het helpen van je kind aan meer zelfvertrouwen is als het geven van een cadeau waar je kind de rest van zijn leven wat aan heeft. Ik geef je 5 praktische zelfvertrouwen oefeningen voor je kind waar je direct mee aan de slag kunt. Ze werken het beste als je ze toepast tijdens alledaagse situaties. Maak er dus geen apart moment van. Daarmee zou je het ‘bijzonder’ maken en dat heeft juist een averechts effect. Je geeft dan namelijk onbewust het beeld af dat jouw kind ergens niet goed in is en dat hij moet oefenen. Ga dus spelenderwijs te werk: 

• Oefen met hoe je zelf tegen jouw kind praat

  • Maak gebruik van ‘groeitaal’. Zoals: “Je kan het nu nog niet, maar ik weet zeker dat het steeds wat makkelijker wordt als je het blijft oefenen”. “He, jammer, het lukte nu nog niet, maar je hebt nu wel geleerd dat de schaar het beste knipt als je hem in die hand vasthoudt”. 
  • Geef complimenten over het proces in plaats van over het resultaat. Dus in plaats van “wat heb je een mooie toren gemaakt” kan je zeggen; “ik zag dat je heel geduldig al die blokjes op elkaar legde, ook toen de toren bijna omviel. Knap hoor!”.

• Positief terugblikken op de dag

Blik aan het einde van de dag eens terug op wat er goed ging. Kunnen jullie allebei 3 dingen opnoemen van jezelf? Deze oefening werkt het beste als je kind zelf dingen opnoemt. Heeft hij een zetje nodig? Noem dan eerst zelf een voorbeeld en nodig hem daarna uit om iets over zichzelf te bedenken. Je kunt deze vraag ook stellen wanneer jouw kind uit zichzelf een situatie benoemt die ‘niet goed’ ging. Kan hij ook iets noemen wat hij ervan heeft geleerd of waar hij wél trots op was?

• Ga uitdagende situaties aan

Natuurlijk wil je je kind beschermen en uit liefde lastige situaties uit de weg gaan als je weet dat jouw kind iets niet prettig vindt. Maar het kan helpen om je ervan bewust te zijn dat je daarmee ook de oefenmomenten wegneemt. Bekijk daarom eens hoe je jouw kind kunt begeleiden om met bepaalde angsten om te gaan. Heeft je kind bijvoorbeeld angst voor de voetbaltraining? Probeer dan bijvoorbeeld het volgende:

• • Bespreek samen met je kind naar wie hij toe kan als er iets onprettigs gebeurt
  • Neem de training van tevoren door zodat je kind weet wat hij kan verwachten. Dus: waar kleed je je om, hoe ziet de training eruit en waar is papa of mama?
  • Op welke momenten heeft jouw kind jouw nabijheid nog nodig? Kun je hierover in gesprek met de leerkracht of trainer en aangeven wat werkt voor jouw kind?

Let er wel op dat ‘oefenen’ iets anders is dan je kind forceren om door te zetten. Volg bij alle stappen die je zet het tempo van je kind en kijk en voel waar zijn of haar behoefte ligt. 

• Laat je kind zien waar hij wél invloed op heeft

Je druk maken over zaken waar je geen invloed op kunt uitoefenen geeft stress. Dit geldt zowel voor volwassenen als voor kinderen. Door iets buiten jezelf te leggen, leg je de power ook bij een ander en daar wil je niet afhankelijk van zijn. Laat je kind daarom zien waar hij wél invloed op heeft:

• • Buiten je invloedssfeer en negatief: “Die voetbaltrainer is stom”
    Binnen je invloedssfeer en positief: “Je moest beginnen op de reservebank omdat je te laat kwam en ze al begonnen waren. Dat vond je niet leuk. Wat kun je de volgende keer doen om op tijd te komen?”

• • Buiten je invloedssfeer en negatief: “Dat kindje wil niet met mij spelen”
    Binnen je invloedssfeer en positief: “Je wou met Floris spelen maar hij wou niet. Misschien had hij al met iemand anders afgesproken of misschien moest hij naar zwemles. Zullen we het de volgende keer nog eens vragen? Dan maken we er nu samen een gezellige middag van”

• Lees boeken over zelfvertrouwen

Boeken spreken enorm tot de verbeelding bij kinderen. De volgende boekjes laten je kind zien dat iets in het begin misschien eng kan zijn, maar dat het toch kan lukken als je het gewoon probeert.

Coco kan het

Coco gaat voor het eerst vliegen. Al haar vriendjes zweven al in de lucht, maar Coco durft niet. Wat is het hoog en wat als ze valt? Gelukkig geeft Coco’s moeder haar precies het zetje dat ze nodig heeft. De levendige prenten in dit boek laten het verhaal echt tot leven komen. ‘Coco kan het!’ is verkozen tot Prentenboek van het Jaar 2021.

Laat maar los koala

De kleine koala houdt van zijn plekje hoog in de boom. Hij geniet ervan dat alles altijd hetzelfde is. Maar op een dag valt zijn boom om! Nu moet hij wel loslaten. Zo komt hij erachter dat verandering helemaal zo erg nog niet is. De boodschap van dit positieve verhaal is simpel: durf los te laten en heb vertrouwen, dan komt het vanzelf allemaal goed.

Wat voor rol speel jij als ouder in het zelfvertrouwen van jouw kind?

Tot slot wil ik je een (misschien wat confronterende) vraag stellen: Hoe ervaar jij jouw eigen zelfvertrouwen? Herken je misschien gedrag van jouw kind in jezelf (gedrag van nu of van vroeger)? Je kunt namelijk van alles oefenen met je kind, maar kinderen leren voor het overgrote deel door dat wat ze zien in plaats van dat wat ze horen. Misschien is ‘zelfvertrouwen’ ook een thema voor jou. Deze bewustwording alleen al kan jou maar ook jouw kind (verder) helpen. Op het moment dat je je hiervan bewust bent, ben je in staat om dit stap voor stap aan te pakken. En dat ziet jouw kind ook. Je noemt dit ook wel ‘voorleven’. Je kan hier meer zicht op krijgen door jezelf eens de volgende vragen te stellen:

• Hoe praat jij over jezelf? Denk hierbij bijvoorbeeld aan: “Pff mijn haar ziet er niet uit vandaag” of “Ik zie er zo dik uit in deze jurk”. Of tijdens de maaltijd praten over ‘hoe onhandig je iets hebt aangepakt’ is ook iets wat jouw kind oppikt. 
• Hoe praat jij over anderen? Negatief praten over anderen kan onbewust een manier zijn om jezelf beter te voelen. Is dit herkenbaar voor je? Trust me: je bent echt niet de enige. Kijk dan eens of je elke keer wanneer je iets negatiefs wilt vertellen; dit verruilt voor iets leuks of positiefs over een ander. 

Misschien merk je ook dat het iets is wat jou bewust of onbewust belemmert. Weet dat je echt niet de enige bent en dat je deze patronen kunt doorbreken. Want wat jij oplost, dat geef je je kind namelijk niet mee. Bewuste keuzes maken waar JIJ blij van wordt is ook de kern van mijn programma: The Mom Movement. Voor zelfbewuste, gedreven vrouwen die meer zijn dan alleen ‘moeder’ en die zoeken naar meer rust en plezier in hun werk en gezin. 

In het voorjaar van 2023 is er weer plek voor een select aantal vrouwen. Schrijf je hieronder in voor de wachtlijst om als eerste bericht te ontvangen als de launch van start gaat!